Δύο μεγάλα θαύματα είδε ο άνθρωπος στον κόσμο. Είδε ένα Θεό να
κατέρχεται από το ουρανό και να γίνεται άνθρωπος στη γή , και αυτό τον ίδιο
Θεό να ανεβαίνει για να πεθάνει επάνω σ ΄ ένα σταυρό. Σήμερα η
Παντοδυναμία συναντά την ένδεια! Η Λατρεία τη χλεύη! Το Θείο μεγαλείο, της
ωραιότητος συναντούν το στέφανο και τον κάλαμο και τους θρόμβους του
αίματος! Απαστράπτουσα Θεότητα και πάσχουσα ανθρωπότητα! Όλα αυτά
συνταυτισμένα και ενωμένα στο μοναδικό πρόσωπο του Μεγάλου Μάρτυρα
της πίστεώς μας. Mεγάλη Παρασκευή, ημέρα αγία και ιερή, ημέρα δακρύων
και πένθους, ημέρα ιερών αναμνήσεων ημέρα κατά την οποία τα εκατομμύρια
των ορθοδόξων συνοθούνται προ του σταυρού προσφέροντας την εγκάρδιο
λατρεία τους στον σήμερα κηδευόμενο Άνακτα. Σήμερα ο ωραίος κάλλει
παρά τους υιούς των ανθρώπων, αλλοιώνεται στη μορφή από την οδύνη και
τα πάθη. Σήμερα το κάθε μέλος της αγίας του σαρκός υπομένει για μας ατιμία
, σήμερα οι άγγελοι, καί οι άνθρωποι, κι αυτή ακόμη η άλογος φύση
συμμετέχουν στο παγκόσμιο δράμα. O ήλιος έκρυψε τις ακτίνες του μη
μπορώντας να βλέπει το Θεό υβριζόμενο, η κτίση ολόκληρη τρέμει, η γη
σείεται, τα μνήματα ανοίγουν, οι νεκροί εμφανίζονται, και τα πάντα έκαστο με
τη δική του γλώσσα βεβαιώνουν· «Aληθώς Θεού υιός ην ούτος»(Mατθ.27,54).
Η ημέρα αυτή, είναι η αρχή, του Περάσματος, του οποίου το βαθύτερο νόημα
θα μάς αποκαλυφθεί σιγά – σιγά τούτες τις μέρες, πρώτα στη θαυμαστή
ησυχία του Μεγάλου και Υπερευλογημένου Σαββάτου και ύστερα, στη χαρά
της Αναστάσιμης Ημέρας. Καμιά θυσία πάνω στη γη δεν καθόρισε και δεν
κέντρισε την ανθρώπινη πορεία, τον κόσμο και την Ιστορία της
ανθρωπότητας, όσο η Σταυρική θυσία του Κυρίου. Ὅταν οι ἐλπίδες
ἐξανεμίζονται, τὸτε καὶ βεβαιοῦνται. Ὅταν ὁ Μεσσίας Ἰησοῦς θάπτεται, τότε ἡ
λύτρωσις προβαίνει ἄμεσος καὶ ζῶσα. Ὅταν ὁ φόβος τοὺς κυριεύῃ, τότε
γεννᾶται ὁ πόθος καὶ ἡ ἀγάπη για ὅ,τι πρόσκαιρα ἀπώλεσαν. Καὶ ἰδοὺ ὁ
Κύριος της δόξης τριημερεύει ἐν τάφῳ. Ὁ Τάφος γίνεται ὁ ἰδεατὸς τόπος τῆς
ἀναγεννήσης. Ἡ νέκρωση, ὁ χῶρος τῆς ζωῆς. Οἱ πάντες, χωρὶς συμμετοχῆ,
λαμβάνουμε τὴν προϋπόθεση τῆς ἀλήθείας. Ὅτ,ι μέχρι χθὲς ήταν κρυφό,
τώρα ἐμφανίζεται. Τὰ πάντα προοδοποιοῦν τὴν ἐξανάστασιν τοῦ ἀνθρώπου.
Ὁ Σταυρὸς εἶναι ἡ ἀρχὴ τῶν ἐσχάτων καὶ ἡ διαρκὴς παρουσία τῆς ἐρχομένης
Λαμπροφόρου Ἀναστάσεως. Η φιλοσοφική διανόηση παραμερίζει αδύναμη
μπροστά στη θεία Οἰκονομία. Δὲν ὑπάρχει λογικὴ για νὰ ὑπάρχῃ εξήγηση καὶ
δὲν ὑπάρχει προηγούμενο γιὰ νὰ ὑπολογισθῇ η ποσοτική διαφορά. Και ἂν ὁ
κοσμοχαρμόσυνος ὕμνος ὑποφώσκῃ, κἂν ἡ Ἐκκλησία δὲν πανηγυρίζῃ
ἀκόμη, ἐν τούτοις βιώνει μυστικά τὴ σιγὴ τῆς μεταλλαγῆς καὶ τὴν εὐλάβειαν
τῆς παλιγγενεσίας.
Όμως, τούτη τη φρικτή και πένθιμη ημέρα ο Θεός των πνευμάτων και
πάσης σαρκός, αφήσας ήδη τη σάρκα του επί του σταυρού, κατέρχεται στην
χώρα των πνευμάτων. Και ενώ εμείς θα αποκαθηλώσουμε το άχραντό του
σώμα και με σμύρνα και σινδόνι καραρά θα το κηδεύσουμε, ο δεσπότης
πάντων εισδύει Ελευθερωτής στον Άδη για να δώσει την τελική μάχη και να
ελευθερώσει τα πεπεδημένα πνεύματα. Είναι ο απόλυτος άρχων των
αιωνίων, των επιγείων, των καταχθονίων και των επουρανίων. Ἡ Σταυρικὴ
Θυσία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ ἀποτελεῖ τὸ κορυφαῖο κεφάλαιο στὴ διαδικασία
τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Διότι μυστηριωδῶς, τὴν ἁγία ἐκείνη
Παρασκευὴ τῆς σταυρώσεως, συντελέσθηκε στὸν φρικτὸ Γολγοθᾶ ἡ
καταλλαγῆ του ἀνθρώπου καὶ του Θεοῦ. Ὁ Κύριος ἱερουργεί πάνω στὸ φρικτὸ
Γολγοθὰ τὴν ἀληθινὴ καὶ ἀποτελεσματικὴ θυσία γιὰ τὴ μόνιμη σωτηρία τοῦ
ἀνθρωπίνου γένους.
Αδελφοί μου,
Η Πίστη τῆς Ἐκκλησίας στὸ Σταυροαναστάντα Χριστὸ ἀποτελεῖ τὴν
εἰδοποιὸ διαφορά Της ἀπὸ τὰ άλλα πιστεύματα. Πέρα από την ανθρώπινη
λογική η μωρία τοῦ σταυρικοῦ κηρύγματος ἔθεσε νέες βάσεις γιὰ τὴ
συμμετοχὴ μας στη κοινὴ προοπτικὴ τῆς σωτηρίας. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ
ὡς παρακαταθέτης αὐτῆς τῆς μωρίας διαρκῶς ἐπαναβεβαιώνει τὸ λόγο τοῦ
Σταυροῦ. Ἡ Ἀνάστασις διέπει τὸ εἶναι Της καὶ ὁ Σταυρὸς συνέχει τὴ πίστη Της. Με το Σταυρό καθίσταται ἐφικτὴ ἡ συνοχὴ τοῦ Εὐχαριστιακοῦ Σώματος καὶ ἐνεργὸς ἡ ἐνορχρίστωσή Του. Με την Ἀνάστάση, ἡ ἐλπίδα βεβαιώνεται ὡς ψηλαφητὴ πραγματικότητα. Η Ἐκκλησία οὐδέποτε ἀπώλεσε τὴν σταυροαναστάσιμο προοπτική Της καὶ τὴν ἐσχατολγία που πηγάζει από
αυτή. Αὐτὴ καὶ μόνον ήταν καὶ εἶναι το θεμέλιο Της. Δὲν ἀναζητεῖ τὴν
ἐπικαιρότητα καὶ τὸ ἐφήμερον. Εἶναι τὸ παρελθόν Της. Εἶναι καὶ τὸ
ελπιδοφόρο βεβαιωμένο μέλλον Της. Αὐτὴ εἶναι ὁ εὐτελισμὸς καὶ ὁ
δοξασμός Της. Αὐτὴ ἡ εἶναι ἡ ἀπεραντοσύνη Της καὶ ἡ ἀπαντοχὴ Της. Η
βίωση όμως γεγονότων σαν αυτά που ζούμε μέσα στη λειτουργική ζωή της
εκκλησίας μας δεν αποτελούν μια τυπική ανάμνηση ενός γεγονότος αλλά
ευκαιρία πραγματική για τη βίωση του γεγονότος. Και για να βιώσουμε αυτό
το σήμερον πρέπει να συμμετάσχουμε και εμείς οι ίδιοι στο γεγονός. Πρέπει
και εμείς να ανεβούμε στο Γολγοθά και να σταυρωθούμε μαζί του να
σταυρώσουμε τον εγωκεντρισμό μας και να συνθάψουμε μαζί του στον τάφο
τον νεκρό και παλιό εαυτό μας. Πρέπει να μετανοήσουμε για τα λάθη και τις
αστοχίες μας, να ανοίξουμε την καρδιά μας ώστε να εισέλθει σ’ αυτή ο
Χριστός. Να ομολογήσουμε την πίστη μας όχι με μάταιη καύχηση, αλλά με
έργα αγάπης, ώστε να δοξάζεται ο Θεός μέσα από τη ζωή μας. Ναι, γιατί η
Μεγάλη Παρασκευή δεν ασχολείται αποκλειστικά και μόνο με το παρελθόν.
Να γιατί είναι σήμερον! Να γιατί δεν είναι μια απλή ανάμνηση γεγονότων.
Τούτη η ημέρα είναι πραγματικά η «ημέρα του κόσμου τούτου», κρίνεται ο
κόσμος μας, αληθινά και όχι συμβολικά, και καταδικάζεται. Είναι μια
πραγματική και όχι μια τελετουργική καταδίκη της ζωής μας... Είναι η
αποκάλυψη της αληθινής φύσης «του κόσμου τούτου» που προτίμησε τότε,
αλλά και τώρα συνεχίζει να προτιμάει, το σκοτάδι αντί για το φως, το κακό
αντί για το καλό, το θάνατο αντί τη ζωή. Αυτή η ημέρα, κατά την οποία
φανερώθηκε και θριάμβευσε το Κακό, είναι επίσης και ημέρα Λύτρωσης. Ο
Θάνατος του Χριστού γίνεται πηγή λύτρωσης. Ο Χριστός προσφέρει το
Θάνατό Του στον πατέρα Του, τον προσφέρει επίσης και σε μάς. Παίρνει
επάνω Του την τιμωρία που η ανθρώπινη φύση έχει να πληρώσει, γιατί
προσλαμβάνει ολόκληρη τη φύση μας μαζί με το φορτίο του ανθρώπινου
ξεπεσμού. Πεθαίνει γιατί έχει ουσιαστικά ταυτίσει τον Εαυτό Του με μάς, έχει
κυριολεκτικά επωμιστεί την τραγωδία της ανθρώπινης ζωής. Ο Θάνατος Του,
λοιπόν, είναι η μεγαλειώδης αποκάλυψη της φιλανθρωπίας και της αγάπης
Του. Και επειδή ο Θάνατός Του είναι αγάπη, αλλάζει αυτόματα η φύση του
θανάτου. Από τιμωρία γίνεται πράξη που αντανακλά αγάπη και συγχώρεση.
Η καταδίκη μετατρέπεται σε συγγνώμη, σε ζωή... και τελικά, είναι σωτήριος
θάνατος επειδή ακριβώς εκμηδενίζει την πηγή του θανάτου: το Κακό. Ο
Χριστός δέχεται το θάνατο και προσφέρει τον Εαυτό Του στους φονευτές
Του, οι οποίοι φαινομενικά κερδίζουν τη νίκη. Όμως στην ουσία αυτή η νίκη
είναι η ολοκληρωτική και αποφασιστική ήττα του Κακού. Αυτής της χαράς της
νίκης επί του κακού η αλλιώς της Αναστάσεως εύχομαι να αξιωθούμε,
υπερβαίνοντας τον δρόμο του πρόσκαιρου συναισθηματισμού και
ανταποκρινόμενοι με την πίστη και με την προσωπική μας συμμετοχή στην
ζωή της Εκκλησίας. Μακάρι αδελφοί μου η ογδόη ημέρα της δημιουργίας που
από σήμερα εγκαινιάζεται να είναι ένα διαρκές παρόν, ένα παρόν όπου ο
κόσμος ολόκληρος θα γίνεται μια Ευχαριστία. Τα πάντα γύρω μας θα
παίρνουν πνευματικές διαστάσεις. θα γίνονται τα ίδια Δωρεές της αγάπης του
Θεού στον άνθρωπο, και θα προσφέρονται πάλι από τον άνθρωπο στον Θεό.